Kathe Kollwitz Baskıları

Otoportre, Gravür, 1910, 35×42,1 cm

Sanatçının çalıştığı konular arasında oto portreler önemli yer tutar. Bu çalışmalarda iç dünyasıyla yüzleştiği görülmektedir. Ancak oto portreleri kimi zaman sanatçının tepki ile karşılaşmasına sebep olmuştur. Sanatçının seçtiği konular genellikle toplum ve otoriteler tarafından yıkıcı bulunmuştur. (Fırıncı: 2006)

Sanatçı oğullarından biri olan Peter 1. Dünya Savaşı sırasında ölmüştür. Bu baskı çalışması onun konu ve anlatma biçimini tam olarak gözler önüne serer. Gerçekçi geleneği dışavurucu bir yansıtma üslubu ile harmanlayarak yeni bir tarz olarak bizlere sunmuştur. (Yılmaz, 2013)

Ölen çocuğuna sarılmış bir anne olarak görülen bu çalışmada sanatçının acısını dışavuran izler görülebilir. Monokrom renk kullanımı ve ton dağılımı kompozisyonu destekleyerek anlatılmak istenen acı duygusunu hissetmemize yardımcı olur.

Eserde inanların tutuklu olduğu bir ortam görülmektedir. Insanların giyim tarzı ve vaziyetlerinden görüldüğü üzere üst tabakadan kişiler olmadığı belirgindir. Figürlerin yüz ifadelerinden acı çektikleri görülür.

Sanatçı bu eseri gravür tekniğini kullanarak gerçekleştirmiştir. Teknik açıdan da oldukça iyi şekilde tasarlanmıştır. Hiç bir figür yuksek ışık değeri almamış bütünü bozacak çıkıntılar oluşturmamıştır. Açık-koyu ton dengesi görülmektedir. Çalışma zemin, figürler, gökyüzü olmak üzere üç bölüme ayrılabilir. Figürler resmin yoğunlaştığı bölgeyi oluştururken onları çevreleyen ip bu etkiyi arttırır.

Kollwitz 1919 yılında ağaç baskı tekniğini ile çalışmaya başlamıştır. 1923 yılında bu teknikle ürettiği annelerin savaşa tepkisini betimleyen yedi çalışmadan oluşan ‘savaş’ serisini üretmiştir.

Ağaç baskı tekniğini monokrom şekilde kullanarak anlatmak istediği konu ve duygu yoğunluğunu vurgulamak istemiştir. Kompozisyonda da görüldüğü üzere siyah etüdün geneline hakimdir. Ağaç baskı tekniğinin getirisi olarak keskin çizgi ve onlara  eşlik eden beyaz lekeler dışavurumcu bir duygu durumu yaratmaktadır.

“Dul” ve “Ebeveyler” isimli baskılarda  “Anneler” isimli baskısındaki özellikleri göstermektedir. “Savaş” serisinin diğer baskıları olarak karşımıza çıkarlar. Serinin resimleri arasında gözle görülür biçimsel, teknik ve duygu durumu olarak uyum vardır.

Dönemin toplumsal grupları içerisinde yer alan işçi sınıfından figürlerin betimlendiği bu baskıda  ayaklanma sonrası dram sahnelenmiştir. Baskıda ölen işçi bedenlerinin çalışma atölyelerine taiınma sahnesi canlandırılmıştır. (Fırıncı: 2006)

Resmin biçimsel analizine baktığımızda iki ayrı grup halinde toplanan figürler karşımıza çıkar. Sağ arka plandaki kapı olayın dışarıda meydana geldiğini temsil edebilir. Kapıdaki yarım erkek figürü ve önünde bie arkası dönük olan  kambur şekilde duran erkek figürü ölüleri içeriye taşıyanlar olarak betimlenmiştir. Onların yanında ise bir kadın figürü dikkati çeker. Bu figür  ölen figürlerin içeri taşınmasına tanıklık etmektedir.

Ayrıca Bakınız: Kathe Kollwitz’ in Yaşamı

Kaynaklar:

• Mehmet Fırıncı, “Toplumsal Mücadelede Sanatçı Duruşuyla Kathe Kollwitz ve “The End” Son Adlı Eserinin Analizi” Dokuz Eylül Üniversitesi Busa Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 20,  2006
• Mehmet, Yılmaz, Modernden Postmoderne Sanat, 2. basım, Ütopya Sanat Dizisi, Ankara, 2013